Redactie InFinance | Datum: 16-06-15

Het kabinet is niet van plan om een Deens hypotheekmodel te introduceren op de Nederlandse markt. Minister Blok (Wonen) ziet niet genoeg voordelen in de standaardisering van hypotheekcontracten, die dit model kenmerkt.

Dat stelt de minister in een brief aan de Tweede Kamer. De belangrijkste kenmerken van het Deense model zijn een sterke standaardisering van hypotheekcontracten en de wijze van financiering van uitgegeven hypotheken. In het verleden pleitten verschillende organisaties voor de invoering van het model op de Nederlandse markt. Het kabinet heeft dit model nu geanalyseerd.

Hypotheekvormen
In Denemarken kan de consument kiezen uit drie hypotheekvormen: (i) een annuïtaire hypotheek met een looptijd van 30 jaar en een vaste rente over de gehele looptijd (het ‘traditionele Deense model’).

De consument kan bij deze vorm kiezen voor de mogelijkheid om vervroegd af te lossen, in ruil voor een hogere te betalen rente; (ii) een hypotheek met een kortere rentevastperiode dan de duur van de lening (“adjustable rate” hypotheek). Bij deze hypotheek kan gedurende de rentevaste periode niet vervroegd worden afgelost; (iii) een hypotheek met een variabele rente.

De hypotheekvoorwaarden zijn in Denemarken sterk gestandaardiseerd. Wanneer een consument bijvoorbeeld de bovenstaande 30-jaars annuïteitenhypotheek wil afsluiten, krijgt hij bij iedere bank verplicht hetzelfde hypotheekcontract aangeboden. Het enige verschil is de te betalen rente op de lening. Er worden daarnaast alleen hypotheken met een loan to value (LTV) van maximaal 80% verstrekt met een maximale looptijd van 30 jaar.

Financiering
In het Deense hypotheekmodel worden hypotheken gefinancierd door de uitgifte van obligaties, waarbij een belegger direct investeert in de onderliggende hypotheken. Zodra een nieuwe hypotheek wordt verstrekt, kan de hypotheekbank nieuwe obligaties uitgeven.

De obligaties zijn een afspiegeling van de hypotheek in termen van looptijd, rentestructuur en aflossingsprofiel (‘balans principe’). De hypotheekrente wordt bepaald door de actuele marktrente op deze obligaties, wat het systeem transparant maakt voor de consument. Omdat het marktrisico direct en volledig wordt overgedragen aan beleggers, hebben banken in het Deense model de rol van intermediair tussen de consument en de kapitaalmarkt.

Het kredietrisico blijft wel voor rekening van Deense hypotheekbanken. Sinds 2000 is de strikte matching niet meer noodzakelijk. Hierdoor kunnen de Deense banken renterisico gaan lopen.

Geen aanleiding
Hoewel het Deens model ‘interessante elementen’ bevat, ziet het kabinet geen aanleiding om stappen te ondernemen op de Nederlandse hypotheekmarkt naar aanleiding van de analyse van het Deense model. Als reden haalt Blok onder andere een onderzoek aan van de ACM en de AFM naar financiële standaardproducten.

“Een standaardproduct kan in theorie ten eerste het keuzegedrag van consumenten verbeteren door een richtpunt en betere vergelijkbaarheid te bieden. Kijkend naar onderzoek naar keuzegedrag stelt AFM echter dat het niet waarschijnlijk is dat consumenten meer bewuste keuzes zullen maken en daarmee druk zullen uitoefenen op de markt”, aldus Blok.

Standaardproducten kunnen in de tweede plaats keuzes in maatschappelijk gewenste richting sturen. Blok: “De AFM zegt daarbij dat zij in het toezicht op productontwikkeling geen problemen constateert die productstandaardisatie rechtvaardigen.”

Ten derde zouden standaardproducten in theorie een geschikte interventie zijn als er sprake is van onderconsumptie van financiële producten. Daarvan is geen sprake bij hypotheken, vindt de minister.

Tenslotte speelt mee dat de laatste jaren veel is ingegrepen in de Nederlandse hypotheekmarkt. “Daarom lijkt het niet verstandig om de markt op dit moment te belasten met een standaardisatietraject.”

Tags: home, hypotheken