De nieuwe Basel-regels gaan uit van de hoogte van de hypotheek ten opzichte van de woningwaarde (LTV). In Nederland leidt dit tot zwaardere kapitaalseisen voor het afdekken van risico’s op hypotheken, hetgeen zal resulteren in hogere hypotheekrentes, ook voor de NHG-rentetarieven.

Tot die conclusie komt De Hypotheekshop. De franchiseketen heeft het aankomende Basel 3.5-akkoord en de mogelijke gevolgen voor de consument in kaart gebracht. De Bazelse akkoorden zijn akkoorden tussen alle centrale banken over de garantie die een bank moet kunnen geven dat zij aan haar verplichtingen kan voldoen. Voor die garanties zijn solvabiliteitseisen opgesteld. “Inmiddels wordt er door de toezichthouders wederom gesproken over nieuwe regels – Basel 3.5 – waarin de risico’s van hypotheken beter zouden moeten worden afgedekt. Hiertoe moeten banken extra reserves gaan aanhouden voor hoge risico’s op hypotheken, met name voor hypotheken die even hoog zijn als de waarde van de woning.

Voor de berekening van het benodigd kapitaal wordt straks – anders dan op dit moment het geval is – alleen nog gekeken naar de hoogte van de hypotheek ten opzichte van de woningwaarde (Loan-to-Value of LTV). Die ligt in Nederland een stuk hoger dan in de ons omringende landen.”

Geen buitenbeentje meer

Waar binnen de huidige Basel III-regels voor Nederland nog rekening wordt gehouden met het sociale zekerheidsstelsel, het goed functionerende juridische systeem, de druk op de woningmarkt en de beperkte betalingsachterstanden op de totale hypotheekportefeuille, houdt Basel 3.5 geen rekening met de specifieke situatie in Nederland, stelt De Hypotheekshop vast. “De zwaardere kapitaalseisen voor het afdekken van risico’s op hypotheken zullen resulteren in hogere hypotheekrentes, dat geldt ook voor de NHG-rentetarieven. Onlangs liet een vertegenwoordiger van de Nederlandse Vereniging van Banken weten rekening te houden met een renteverhoging van maar liefst één procentpunt als gevolg van de nieuwe Basel-regels.”

Het gras lijkt groener

Dat er op dit moment anders naar Nederland wordt gekeken is volgens De Hypotheekshop om twee redenen meer dan terecht. Samenvattend stelt de franchiseketen: “Allereerst zijn de risico’s in Nederland ook in de laatste crisis minder groot gebleken dan in de andere landen. Ten tweede is de lagere verstrekking in het buitenland vaak schijn. In veel landen geldt weliswaar een lagere maximale hypotheek van 70% of 80% van de woningwaarde, maar gebruikelijk is dat het verschil middels een consumptieve lening (krediet) aanvullend wordt geleend. De vraag is of het consument hiermee beter af is, aangezien de rente van een consumptief krediet hoger is dan de rente van een hypotheek. Daarnaast wordt in Nederland ter bepaling van de leencapaciteit een inkomenstoets afgenomen, op basis van de normen van het Nibud. De meeste andere landen kennen een dergelijke inkomenstoetsing (nog) niet.”Blij

Politiek wees waakzaam

Tot slot roept De Hypotheekshop de politiek op zich actief te gaan bemoeien met de besluitvorming rond Basel 3.5 en zich niet te laten verrassen door onnodige, negatieve gevolgen voor de Nederlandse consument. “De onderbouwing van Basel 3.5 komt tot dusverre niet overtuigend over. In juli 2016 is de Europese hypothekenrichtlijn Mortgage Credit Directive (MCD) ingevoerd met een aantal minder gunstige gevolgen voor de consument. Laten we voorkomen dat met Basel 3.5 datzelfde opnieuw gebeurt. Naast een hogere rente vormt Basel 3.5 namelijk ook een bedreiging voor de beperkte groep geldverstrekkers – de banken – die de consument ook de mogelijkheid biedt voor niet-standaard hypotheekaanvragen.”