Redactie InFinance | Datum: 01-02-16

PA geeft de branche dé kans om te laten zien dat we het wel degelijk zelf kunnen en eigenlijk helemaal geen PE-examens nodig hebben. Maar breng alsjeblieft geen nietszeggende PA-certificaten in omloop. Een professional zit daar helemaal niet op te wachten, die wil geen nietszeggende vinkjes scoren.

Auteur: Wesley van ’t Hof, Algemeen Directeur Hoffelijk Financieel

De huidige vakbekwaamheidseisen bestaan, kortgezegd, uit drie eisen: Wft-diploma(‘s) bezitten, deze onderhouden met PE en daarnaast doorlopend permanent actueel vakbekwaam (PA) zijn. De eerste twee gelden alleen voor adviserende klantmedewerkers, de laatste eis geldt ook voor overige klantmedewerkers.

De eerste twee eisen zijn duidelijk: je moet een examen met voldoende resultaat afleggen óf (minder bekend) een EVC-traject met goed gevolg doorlopen. Je voldoet óf niet. Duidelijk. Maar voldoen aan de eis om permanent actueel vakbekwaam te zijn is misschien wel het meeste werk en daarnaast ook nog eens het meest ‘lastig’ te duiden. Reden: het is een open norm. Gelukkig is de AFM, als toezichthouder op de naleving hiervan, zo vriendelijk geweest een aantal handvatten te geven.

De handvatten
Eigenlijk zijn ze heel simpel: de medewerker is op de hoogte van actuele ontwikkelingen én kan deze toepassen. Het is een verplichting van het bedrijf om een beleid (en cultuur) te creëren die het tot zich nemen van de actualiteiten en het vervolgens toepassen in de werkzaamheden optimaal stimuleert. De laatste klinkt alweer een stuk zweveriger dan gewoon even naar een internsite surfen en een PA-abonnementje scoren. Uiteraard kan een PA-tool (of hoe je het ook wil noemen) een hulpmiddel zijn bij het invullen van permanent actueel vakbekwaam maar het is niet dé invulling! Er komt toch echt meer bij kijken!

Zelf vind ik het dan ook bijzonder dat op de website van de AFM staat ‘u kunt bijvoorbeeld: het uitbesteden door een speciaal abonnement aan te schaffen’. Hoe kan je kennismanagement en het stimuleren van een cultuur outsourcen? Ik begrijp wat de AFM bedoelt en misschien hoor ik er als directeur van een opleidingsinstituut wel blij mee te zijn. Maar toch ben ik het niet. Het maakt PA-zijn onterecht een commercieel product van opleiders en haalt de verantwoordelijkheid weg van waar hij hoort te liggen: bij het bedrijf.

Je kan niet alles outsourcen
Wat kan je wél prima outsourcen? Het scannen van de wirwar aan wijzigingen, het samenvatten van deze wijzigingen, deze overzichtelijk presenteren, het uitdagen van professionals om deze goed tot zich te nemen waarna ze kunnen checken of ze het begrepen hebben en dat alles overzichtelijk presenteren en monitoren in een dashboard. Maar dán begint het pas! Hoe worden die ontwikkelingen vertaald naar adequate en betere processen? Producten en/of teksten in offertes moeten misschien wel aangepast worden. En wie zorgt ervoor dat (relevante) kennis én vaardigheden tijdig aanwezig zijn?

Het management (en/of de individuele professional) zal daar toch echt zélf verantwoordelijkheid moeten pakken. En dan vervolgens het concreet maken op de werkvloer; kennis is belangrijk maar de vertaling naar en de vaardigheid in de praktijk nog veel belangrijker. Dáár merkt de klant immers pas wat van! Alleen dan maak je van PA als bedrijf geen kostenpost maar lever je er meer toegevoegde waarde door.

De ‘werkelijkheid’
Ongetwijfeld aangewakkerd door een aantal opleidingsinstituten waar je PA kan ‘afkopen’ door alleen al een PA-abonnement te hebben, lijkt dat laatste een aantal partijen een rotzorg te zijn. ‘Hoe kan ik zo snel en goedkoop mogelijk een stempel krijgen?’ is de vraag. Bijzonder dat die vraag aan een opleider gesteld wordt, want volgens mij geeft de opleider dit stempel niet. Eigenlijk hoort de klant de kwaliteit van de financieel dienstverlener te bepalen maar bij gebrek aan kennis aan die zijde is er in Nederland een toezichthouder (AFM) die dat voor de consument doet. Anderzijds is het eigenlijk ook weer niet zo verwonderlijk dat die vraag aan opleiders gesteld wordt. Want sommige opleiders promoten hun ‘stempel’. Hún certificaat is dé manier om aan te tonen dat je PA bent.

Maar hoe dan?! Heb je als opleider gekeken naar interne handboeken, processen of kwaliteitsaudits? Mysteryshopping toegepast? De koppeling gemaakt naar de dagelijkse praktijk bij dát bedrijf met díe producten en processen? Nee! Je hebt aan het einde van het jaar een toetsje klaar gezet met 10 vragen die collega’s onderling maken! Het enige dat daar aardig aan is, is dat ze tijdens het collegiaal slagen voor de toets in december of januari meer leren dan van alle nieuwsbrieven die ze niet gelezen hebben. En dan (tromgeroffel), na hard zwoegen aan het einde van het jaar, de uitslag: “Gefeliciteerd! De AFM en Jeroen Dijsselbloem zijn trots op u!”

Een andere invulling
Zo hoort het toch niet te gaan? Het is een totaal verkeerd signaal van sommige opleiders! In mijn ogen is PA juist dé kans om te laten zien dat we het als branche wel degelijk zelf kunnen en eigenlijk helemaal geen PE-examens nodig hebben. En ook direct een kans om als opleiders te laten zien dat we geleerd hebben van de verplichte PE-sessies waar mensen niet op zaten te wachten.

Dat we daarom, nu het een open norm is, adviseurs in staat stellen zelf sessies onderling te organiseren of naar sessie te laten gaan die ze interessant vinden en waar ze écht iets aan hebben in de praktijk. Om daarnaast, voor de dagelijkse updates, als opleider(s) samen te werken met hr, productmanagement, fiscale/juridische zaken, management en kennisdelers binnen de organisaties en zo in gezamenlijkheid er voor te zorgen dat iedereen op topniveau kan presteren. Zodat als er gisteren iets veranderd is, dat vandaag meegenomen wordt in uitgaande adviezen of binnenkomende telefoontjes. Dat het niet gaat om een certificaat of verplichte sessie maar om wat professionals door onze inspanning als opleidingsinstituut daardoor meer weten én kunnen.

Steeds meer professionals pakken de handschoen op
Gelukkig gaan steeds meer professionals verder waar (sommige) opleiders stoppen. Een duidelijk overzicht met wat ze wanneer hebben gelezen en waar ze iets van geleerd hebben, is dan een mooie basis voor de vastlegging. Maar ze snappen dat dat niet voldoende is. Ze moeten het toegepast hebben in hun adviezen, klanten moeten toegevoegde waarde hebben ervaren en waar adviessoftware ‘achterliep’ hebben ze niet blind voorgeschoteld wat de software uitspuugde maar kritisch gekeken en de onjuiste of onvolledige uitkomst in hun advies gecorrigeerd. Omdat zij de professional zijn. Ze zijn zelf regisseur. Hun nieuwsbrief is niet PA, zij zijn PA! De professional hoeft niet zo nodig een selfie te nemen met zijn certificaat naast zijn gezicht maar is gewoon trots op die totaalprestatie; hoe die professional met zijn vak bezig is en hoe hij daardoor van toegevoegde waarde is voor zijn klant.

Een certificaat met 0,0 waarde
Bij deze dus een oproep: breng alsjeblieft geen nietszeggende PA-certificaten in omloop. Misschien vinden sommige PA-volgers het leuk en misschien is het ook leuk om als opleider je logo weer ergens op te kunnen printen… Maar een professional zit daar toch helemaal niet op te wachten? Een professional snapt immers dat het openen en weer snel dichtklikken van een PA-update, enkel en alleen om een vinkje te scoren, weinig zin heeft. Of net zo zinloos: het aanzetten van een video om vervolgens te gaan koken en wanneer de video klaar en afgevinkt is de PA-app weer tevreden af te sluiten.

De professional zit er héél anders in en gebruikt samengevatte informatie om actualiteiten sneller tot zich te nemen en internet niet zélf af te hoeven struinen. Ook doet de professional dat niet omdat de AFM dat wil. De professional doet het omdat het ‘gewoon’ zijn werk is. En hij hoeft daar al helemaal geen ‘medaille’ voor. Een tevreden klant die graag wil betalen voor zijn dienstverlening is voor hem meer dan voldoende!

Tags: home, opleidingen