Verzekeraars en pensioenfondsen hebben hun aandeel in de Nederlandse hypotheekmarkt sinds begin 2010 verdubbeld. Als ook de bankdochters van verzekeraars worden meegeteld, financieren zij nu 28% van het nieuwe hypothecaire krediet, terwijl de groei bij de banken stagneerde.
Zonder de bankdochters is sprake van een aandeel van 20%. Die conclusie trekt DNB in het vandaag gepubliceerde rapport ‘Kredietmarkten in beweging’. Volgens de toezichthouder is het gunstig voor de financiële stabiliteit dat nieuwe partijen zoals verzekeraars en pensioenfondsen zich melden op de hypotheekmarkten. De verzekeraars en pensioenfondsen beleggen meer dan banken in hypotheken met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) en richten zich op het marktsegment met een lange rentevaste periode; vooral in het 20-jaars segment hebben zij een groot marktaandeel.
De Nederlandse economie is traditioneel sterk afhankelijk is van bankfinanciering. Nederlandse banken domineren nog altijd de hypotheek- en bedrijfsleningenmarkt, schrijft DNB. “Zo is momenteel circa 75% van de totale uitstaande hypotheekschuld verstrekt door Nederlandse banken. In 2010 werd nog 80% van de uitstaande hypotheekschuld verstrekt door Nederlandse banken. Ook voor Nederlandse bedrijven is bancair krediet de belangrijkste bron van financiering met vreemd vermogen. Dit vormt naar schatting 80% van de financiering voor het MKB.
DNB verwacht dat vooral de beleggingen van pensioenfondsen in hypotheken op korte termijn nog flink kunnen groeien. Hypotheekleningen vormen op dit moment nog een beperkt deel (2%) van hun beleggingsportefeuille. Op middellange termijn bereikt de allocatie van deze spelers echter een niveau waarbij een verdere toename niet langer aantrekkelijk is vanuit het oogpunt van risicospreiding en is de groei van het pensioenvermogen volgens de toezichthouder beperkt door de toename van het aantal gepensioneerden.
Het aandeel van hypotheken in de beleggingsportefeuille is bij levensverzekeraars het grootst (16%), gevolgd door schadeverzekeraars (4%) en pensioenfondsen (2%). Het zijn vooral de grote zes verzekeraars die beleggen in hypotheken, zij het in sterk verschillende mate. Bij pensioenfondsen is het beeld anders: terwijl de allergrootste vijf relatief weinig beleggen in hypotheken, zijn het juist de grotere en middelgrote instellingen die relatief veel beleggen in hypotheken.
Nederlandse verzekeraars zijn in toenemende mate actief op de markt voor onderhandse leningen. Deze alternatieven voor bankfinanciering zijn echter alleen toegankelijk voor enkele (middel) grote bedrijven. Het MKB blijft sterk afhankelijk van bankfinanciering. Nieuwe alternatieven zoals crowdfunding groeien weliswaar snel, maar de omvang is volgens DNB nog altijd zeer beperkt.
DNB gaat voor de hypotheekmarkt op structurele basis gegevens uitvragen over de eigenschappen van hypotheekportefeuilles bij verschillende sectoren. Met een doorlopende monitoring kan DNB vroegtijdig signaleren of risico’s zich opstapelen bij spelers die hier niet op zijn toegerust. Waar nodig spoort de toezichthouder instellingen aan de risicoselectie of risicobeheersing te versterken. Een grote of snel groeiende rol van kredieten in de beleggingsportefeuille van een verzekeraar of pensioenfonds kan erom vragen het balansrisicomanagement naar een hoger niveau te tillen.
Consumenten en bedrijven mogen in elk geval ook in de toekomst niet de dupe worden van grillige beleggers met korte-termijn doelstellingen. Bij toetreding van nieuwe spelers tot de markt blijft de toetsing op de bestendigheid van investeerders door de AFM (lange termijn commitment) dan ook een belangrijk element.
InFinance is een crossmediaal platform voor financiële dienstverleners. Het platform bestaat onder andere uit het magazine InFinance, de online nieuwsbrief InFinanceDaily, de website InFinance.nl en het hypotheekevent HypoVak.
Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achter laten.
